Odznaki spadochronowe krajów arabskich potrafią sprawić niejednemu kolekcjonerowi wiele problemów. Przede wszystkim powielają powszechnie egipski wzorzec odznaki spadochronowej i odróżnienie ich nie jest proste.
Tekst: Sławomir Telega – ODZNAKI SPADOCHRONOWE / PARACHUTE BADGES
Zdjęcia: Arch. Autora
Jednostki spadochronowe zorganizowano w Egipcie już w 1950 roku. Egipscy żołnierze z batalionu “Diabeł” brali udział w misji ONZ w Kongu w 1960 roku oraz działaniach bojowych w Syrii w roku 1962. Egipska odznaka stała się więc kanonem powielanym przez inne państwa arabskie i jest tak do dziś (foto nr 1). Oczywiście są od tej zasady odstępstwa. Jest taką odznaka palestyńska El-Fatah. Nietypowa; jest wykonana z aluminiowej blachy na której umieszczono wizerunek uskrzydlonej głowy tygrysa i spadochronu. Napis górny oznacza: “Pułk Obrony”, napis dolny: “Oddanie życia za Ojczyznę jest drogą do wieczności” (foto nr 2). Niektóre “blachy” pozbawiano napisów, wycinając jedynie wizerunek odznaki. Obecnie żołnierze palestyńscy są szkoleni w Egipcie i noszą odznaki egipskie.
1
2
Syryjscy spadochroniarze noszą od roku 1958 odznaki wzorowane na egipskiej. Najciekawsze z nich to te, które wpisują się w realia kultu dyktatora Syrii (1971-2001) prezydenta Hafiza al-Assada, a obecnie jego syna Baszara, który topi teraz Syrię we krwi (krwawy dyktator to nie prostak, jest wykształconym w Londynie lekarzem!). Fot. nr 3,4.
3
4
Irackie odznaki do upadku Saddama Husseina to praktycznie odznaki egipskie, różniące się szczegółami od swego pierwowzoru (fot. nr 5). Aktualnie są noszone odznaki haftowane i metalowe, emaliowane – charakterystyczne jest tolerowanie przez armię dosyć daleko idących “wariacji” na temat oficjalnego wzoru (fot. nr 6).
5
6
Również jordańskie odznaki są podobne (fot. nr 6a), a zaczęli je nosić żołnierze brygady „Burza”, która powstała w końcu lat sześćdziesiątych.
6a
Charakterystyczne, że kraje arabskie Maghrebu, czyli Afryki Północnej wprowadziły wzory odznak , które nie są podobne do egipskiej. Mówi się, że zawsze irytowała je pycha Egiptu i może dlatego…
Odznaki marokańskie nawiązują bardziej do odznaki francuskiej (fot. nr 7), mauretańska jest jej kopią (dodano jedynie islamski półksiężyc – fot. nr 8). Odznaki algierskie to oryginalna kompozycja spadochronu, skrzydełek i karabinów (fot. nr 9). Tunezja wprowadziła dwa wzory odznak: armijną i dla spadochroniarzy żandarmerii narodowej (fot. nr 10,11)
7
8
9
10
11
11a
W regionie jedynie libijskie odznaki są „arabskie” (fot. nr 11a).
Oryginalną, bo seryjnie produkowaną pozłacaną, odznakę wprowadziły Zjednoczone Emiraty Arabskie dla spadochroniarzy federalnej jednostki specjalnej do zwalczania terroryzmu (fot. nr 12). Swoje osobne odznaki ma od zawsze dominujący emirat Dubaju; uwagę zwraca zwłaszcza wycofany wzór ze względu na nietypowy, „anielski” układ skrzydeł (fot. nr 13, 14). Pozostałe emiraty: Abu Zabi, Umm Kaiwain, Ras al-Chaina, Adżman, Fudżaira i Szardża nie mają swoich odznak. Swoją drogą, ZEA to ciekawe państwo – nie ma tam partii politycznych ani związków zawodowych…
12
13
14
Bahrain i Katar to emiraty, które wybrały niezależność i nie weszły do Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Katarską odznakę różni od egipskiej nałożone godło państwowe (fot. nr 15). Bahrain posiada wojskowo-policyjną jednostkę antyterrorystyczną „U”, która nosi odznaki spadochronowe z taką literą (fot nr 16).
15
16
Kolejnym państwem arabskim posiadającym oddziały spadochronowe to Kuwejt. Żołnierze dwóch batalionów spadochronowych nosili odznaki wzorowane na brytyjskich „skrzydełkach”, obecne odznaki są „arabskie”; spadochroniarze z uprawnieniami Freefall noszą ją na czerwonej podkładce (fot. nr 17).
17
W połowie lat siedemdziesiątych XX w. Arabia Saudyjska sfinansowała powstanie szkoły spadochronowej w Omanie. Wyszkoleni tam przez saudyjskich instruktorów spadochroniarze noszą omańskie odznaki (fot. nr 18)
18
Sama Arabia Saudyjska ma chyba najbogatsze doświadczenia wojsk spadochronowych i specjalnych. Świadczą o tym również odznaki (fot. nr 19); obecne – wprowadzone w latach osiemdziesiątych – są już czwartą serią spadochronowych odznak (fot. nr 20). Państwo to ma ambicje mocarstwa Półwyspu Arabskiego i wspiera wojskowe działania szkoleniowe swoich mniejszych sąsiadów.
19
20
Dobrym przykładem jest Jemen. Obecnie noszona przez jemeńskich spadochroniarzy odznaka jest wzorowana na egipskiej (fot. nr 21), ale do roku 1990 państwo to było podzielone na komunistyczny Jemen południowy (fot. nr 22) – Sowietom zależało zwłaszcza na porcie w Adenie, oraz zdominowany przez dyplomację saudyjską Jemen północny (fot. nr 23).
21
22
23
Zresztą zjednoczenie Jemenu odbyło się przy niezadowoleniu Arabii Saudyjskiej. Charakterystyczne jest to, że Jemen do tej pory nie należy do Rady Arabskich Państw Zatoki. Armia jemeńska, również i spadochroniarze, są szkoleni w Arabii i konkurującym z nią w tym zakresie Egipcie.
Sławomir Telega